خوب نقاشي مي‌كنيد؟ اهل فلسفه هستيد؟ شعر مي‌گوييد؟ عاشق رياضي هستيد؟ نمي‌توانيد زود قانع شويد؟ خلاق هستيد؟ زيادي منظم هستيد؟ يا...؟ بسياري از خصوصيت‌هاي فردي ما به نيمكره‌هاي راست و چپ مغزمان بستگي دارند و بسته به اين كه كدام يك از اين دو توانمندتر باشند يا شما براي توانمندتر كردن كدام يك از آنها بيشتر تلاش كنيد، نوع موفقيت‌هاي شما در زندگي رقم مي‌خورد.

از همه مهم‌تر اين است كه بدانيد اگر براي افزايش توانمندي‌هاي اين دو نيمكره تلاش نكنيد، ممكن است با گذشت زمان دچار افت كاركرد شويد.

پيش از آن كه درباره عملكرد نيمكره‌هاي راست و چپ و شيوه‌هاي تقويت آنها گفتگو كنيم بايد بخشي از اطلاعات را درباره مغز با هم مرور كنيم. بزرگ‌ترين بخش مغز مخ است كه از دو نيمكره ظاهرا شبيه به هم تشكيل شده است.

دانشمندان در گذشته معتقد بودند عملكرد اين دو نيمكره نيز مثل ظاهرشان به هم شبيه است اما بعدها به اين نتيجه رسيدند كه وظيفه هر نيمكره با نيمكره ديگر متفاوت است. هر انساني توانمندي‌هايي دارد كه با پرورش دادن و شكوفا كردن شان مي‌تواند در زمينه‌هاي مختلف زندگي موفق شود، اين كه شما چه نوع توانمندي‌هايي داشته باشيد بسته به ميزان فعال بودن نيمكره‌هاي مغزي شماست، يعني بسته به اين كه نيمكره راست مغز شما فعال‌تر باشد يا چپ‌تان، نوع توانمندي‌ها، علايق و رفتارهاي‌تان متفاوت است.

از سوي ديگر اگر شما به نيمكره‌هاي مغزتان در طول زمان فرصت پيشرفت ندهيد امكان دارد از قابليت‌هاي فوق‌العاده آنها كاسته شود. موضوع بررسي وظايف نيمكره‌هاي مغز و چگونگي تقويت و پرورش قابليت‌هاي آنها يكي از آن مسائلي است كه سال‌هاست از سوي پژوهشگران مورد مطالعه قرار گرفته است و چندي پيش گزيده‌اي كوتاه از اين پژوهش‌ها به وسيله گروه روان‌شناسي سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان منتشر شد كه حتما براي شما هم جالب است.

چه خبر از نيمكره چپنيمكره چپ مغز ، سمت راست بدن را كنترل مي‌كند. آدم‌هايي كه نيمكره چپ قوي‌تري دارند معمولا عاشق رياضيات و فلسفه مي‌شوند. آنها استادان تجزيه و تحليل هستند و به‌راحتي مي‌توانند اعداد و ارقام را به خاطر بسپرند. آنها منطقي، منظم و سخنور هستند اما اگر از آنها بخواهيد مقوله‌اي را با مثال و شكل برايتان تعريف كنند گيج و ناتوان مي‌شوند، چون كلمات را بهترين روش انتقال مفهوم مي‌دانند، اما با اين همه ويژگي‌هاي خوب ممكن است در موسيقي و نقاشي و راه‌هاي خلاقانه چندان با استعداد نباشند.

چپ‌تان را ديوانه نكنيد!اگر نيمكره چپ قدرتمندي داشته باشيد و بخواهيد از رياضي، فلسفه و مهم‌تر از همه نظم و ترتيب در زندگي غافل شود و اگر به جاي جزئي نگري كل‌نگر شويد، نيمكره چپ‌ خود را سركوب كرده است. براي آن كه نيمكره چپ‌تان را قوي كنيد بايد به رياضي و فلسفه برگرديد. در طبيعت گردش كنيد و از حس شنوايي‌تان براي بيشتر و بهتر لذت بردن كمك بگيريد. هر كار و هر مساله‌اي را به بخش‌هاي كوچك‌تر براي حل تقسيم كنيد چون توانايي شما در جزئي‌نگري بيشتر از كلي‌نگري است.جدول و پازل حل كنيد و براي هر روزتان برنامه‌اي مدون بنويسيد. براي حفظ كردن از فيش‌برداري استفاده كنيد. فن بيان و سخنراني را تمرين كنيد.

... و اما راستي‌ها
نيمكره راست مغز مسووليت هدايت سمت چپ بدن را برعهده دارد. اين نيمكره مركز حس لامسه، درك سه بعدي اشيا، تصاوير، مقررات، رنگ، لحن و صداست و با توجه به توانمندي‌اش در درك تصاوير و به خاطر سپردن آنها قدرت تشخيص چهره‌ها را نيز دارد.

ما معما‌ها را با نيمكره راست مغز حل مي‌كنيم و اين نشان مي‌دهد توانايي خلاقيت و كشف كردن هم به همين بخش مربوط است. اين نيمكره مسووليت روياسازي را بر عهده دارد و توانايي ورزش و انجام حركات موزون را به ما مي‌دهد.

ميانه اين نيمكره با هنر بسيار عالي است. آنها كه نيمكره راست قوي‌تري دارند معمولا هنرمنداني ذاتي هستند. استعداد موسيقي و هنرهايي مثل نقاشي و به طور كلي ذوق هنري به اين بخش مربوط مي‌شود. از همه مهم‌تر اين است كه اين نيمكره مركز احساسات و دوست داشتن در آدم‌ها نيز هست.

راه‌هاي تقويت نيمكره راست
براي پرورش نيمكره راست مغز بايد به ياد داشته باشيد كه اگر هميشه بخواهيد جدي و عاقلانه رفتار كنيد، اگر بخواهيد حق اشتباه كردن را از خود بگيريد، اگر بخواهيد همه كارهاي‌تان مورد پسند ديگران باشد و اگر بخواهيد هر كاري را از روش معمولش انجام دهيد دست اين نيمكره را براي ترقي مي‌بنديد.

براساس پژوهشي كه پيش‌تر به آن اشاره كرديم، براي تقويت نيمكره راست لازم است نگاهي كلي گرايانه را جايگزين نگاه جزئي گرايانه كنيد. چه اشكالي دارد به خودتان اجازه دهيد گاهي كودك شويد و دنيا را كودكانه ببينيد. از اشتباه كردن نترسيد. به نمايشگاه‌هاي نقاشي و كنسرت‌هاي موسيقي سر بزنيد. در انجام هر كار و حل هر پرسشي به چندين راه و چندين پاسخ متفاوت بينديشيد. به روياهاي‌تان احترام بگذاريد و فرصتي را به آنها اختصاص دهيد و حتي اهداف‌تان را در روياهاي‌تان متصور شويد. داستان بخوانيد و بعد سعي كنيد آن را مثل فيلم با تصوير در دنياي روياتان ببينيد. در طبيعت بگرديد و از آن لذت ببريد و هنرهايي مانند نقاشي و طراحي يا موسيقي را بياموزيد.

بهانه نگيريد! شما مي‌توانيدهمه آنچه گفتيم دليل نمي‌شود شما روي يكي از نيمكره‌هاي مغزتان به دليل توانمندي بيشترش تمركز كنيد و آن ديگري را از ياد ببريد يا از زير بار خيلي از كار‌ها به بهانه اين كه فلان كار به نيمكره ضعيف‌تر مغزم ربط دارد، در برويد چون همه آدم‌ها معمولا توانايي انجام فعاليت‌هاي عادي زندگي را دارند و قوي‌تر بودن يكي از نيمكره‌ها به معناي ناتوان بودن نيمكره ديگر نيست و مسلما آن نيمكره هم از عهده مسووليت‌هاي عادي‌اش برمي‌آيد